Sevgililer Günü: Duygusal bir kutlama mı yoksa pazarlama stratejisi mi?
Sevgililer Günü her yıl aşıklara duygularını birbirlerine ifade etme fırsatı sunarken, bazı çiftler için ise muhasebe gününe dönüşüyor. 14 Şubat kimileri için diğer günlerden hiçbir farkı olmayan bir günken, kimileri için ise çok değerli bir gün. 14 Şubat’ta romantik bir kutlama, değerli bir hediye, bir çiçek ya da güne özel bir sosyal medya paylaşımı gibi beklentiler karşılanmazsa çiftler arasında anlaşmazlıklara neden olur, hatta bazen aşkı zorlaştırır.
Sevgililer Günü reklamları ‘gösterişli hediyelere’ olan merakı artırıyor. Reklam metinlerinin alt metninde ise “Dikkat sevgiliniz bu pahalı hediyeyi almıyorsa sizi yeterince sevmiyor demektir” deniyor. Bir adım sonra tüketim çılgınlığı… Sevgililer Günü ekonomisi bundan beslendiği için bu düzen devam ediyor.
‘PAZARLAMA YÖNTEMLERİ AŞK ALGISINI YÖNETİYOR’
Başarılı bir bağı gösterişli hediyelerle ölçmenin giderek yaygınlaştığını belirten klinik psikolog Hakan Kaya, bunun bir pazarlama stratejisi olarak hayatımıza girdiğini ve insanların çıkarlarını manipüle ettiğini söylüyor. Kaya, bu yaklaşımın yaygın bir inanış haline gelmesinin nedenini şöyle açıklıyor: “Yaşam tarzı önerileri içeren dergilerde ve ilgili bloglarda, Sevgililer Günü’nde erkeğin kadına birkaç maaş değerinde bir yüzük hediye etmesi öneriliyor. Reklamlar da benzer duyurularla yayınlanmaktadır. Partnerlerin Sevgililer Günü’ne yükledikleri anlam benzerse hediyeler verilir, jestler yapılır ve gün herhangi bir çatışma olmadan geçer. Ancak bu durum çiftler arasında bir zorunluluk haline geldiğinde ilişkide sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Çiftlerden biri, parmağında ağır bir yüzük taşımak gibi maddi açıdan külfetli bir hediyeyi kabul ettiğinde kendini değerli hisseder. Aslında bu değer ölçüsü toplumsal yaşamda bir nevi güç gösterisine dönüşüyor. Ancak bu, değer ölçümünün oldukça hesaplayıcı bir biçimidir. İnsanlığın Sevgililer Günü’nü kutlamaya başladığı nokta bu değildi. “Pazarlama stratejilerinin yönlendirdiği bu algı, insanları duygusal yalnızlığa itiyor.”
‘BUGÜNE YÜKLENEN ANLAM ÇATIŞMA GETİREBİLİR’
Klinik psikolog Semanur Konuk Düzgün’e göre Sevgililer Günü algısındaki farklılıklar çiftler arasında anlaşmazlıklara neden oluyor ve bu artık yaygın bir durum. Uygun ve zorunlu Sevgililer Günü ritüellerinin ilişkiler üzerindeki etkisini şöyle açıklıyor: “Yıl boyunca pek çok özel gün var, ancak Sevgililer Günü diğerlerinden bariz şekilde farklılaşıyor. Çünkü 14 Şubat, ortaklar arasında özel bir anlam verilmesi ve kutlanması gereken bir yükümlülüğe dönüşebilir. Bir partner Sevgililer Günü için haftalar, belki aylar önceden planlamaya başlarken, diğer partner için bugünün diğer günlerden hiçbir farkı olmayabilir ve özel bir çaba gerektirmeyebilir. Partnerler arasında güne yüklenen anlamlar ve beklentiler arasındaki uçurum genişledikçe çatışmalar kaçınılmaz hale gelir. “Sevgililer Günü’nde çiftler arasında beklentiler ve güne yüklenen anlam nedeniyle yaşanan çatışmalar çoğu zaman çözüme ulaşmıyor.”
‘HEDİYELER VE iltifatlar ROMANTİK BİR İLİŞKİN KOŞULLARI MIDIR?’
Semanur Konuk Düzgün, toplumda yeri olan özel bir gün için çiftler arasında anlaşmazlıkların olmasının son derece anlaşılır olduğunu belirterek, böyle bir durumda çiftler arasında uzlaşmaya vurgu yapıyor. Düzgün, “Romantik ilgiyi özel ikram ve iltifat almak olarak tanımlayan birinin bu özel günde beklentisi daha fazla olacaktır. Tam tersine aşkı temas kurmak, birlikte vakit geçirmek olarak tanımlayan birinin Sevgililer Günü’nde de farklı bir beklentisi olmayacak çünkü diğer günlerde de bu durum var. Bu durumda beklentileri karşılanmayan partner, diğer partnerin bugüne dair yorumunu kayıtsızlık olarak görebilir ve kendini önemsiz hissedebilir. Aynı zamanda konuyu Sevgililer Günü’ne özel düşünmekte zorlanabilir ve partnerinin onu gerektiği kadar sevmediğini düşünebilir. “Sonuç olarak çiftlerin tartışma konusu 14 Şubat ile sınırlı kalmayacak, çiftler ilişkinin tamamını konuşmak ve sınanmak zorunda kalabilir” diyor.
UZLAŞMA SİSTEMİ: ‘ŞEFFAF İLETİŞİM VE SAMİMİYET’
Klinik Psikolog Düzgün, uzlaşma için ilişkideki beklentileri tartışabilmenin değerinden bahsederek, “Uzlaşmayı sağlamak için özellikle partnerlerin birbirlerinin sevgi dilini keşfedip öğrenmeleri önemli olacaktır. Örneğin; Bir partner hoş sözler duyarak sevildiğini hissederken, diğer partner güzel bir masada yemek yiyerek sevildiğini hissedebilir. Bireyler bu farklılıkları keşfettikten sonra sevdiklerinin istek ve ihtiyaçlarını karşılamayı görev olarak algılamak yerine, bu ihtiyaçları karşılama durumu olarak görebilirler. Aynı şekilde Sevgililer Günü’nde partnerler arasında beklentiler tartışılmalıdır. Eğer bu günü kutlamak çiftlerden biri için gerçekten anlamlıysa, bunun karşı tarafa da aktarılması gerekir. “Uzlaşmaya varmak ancak şeffaf iletişim ve samimiyetle sağlanabilir” diyor.
